เมื่อเด็ก “ถูกจับ” การดำเนินคดีอาญา เหมือนหรือต่างจากผู้ใหญ่?
“เด็ก” คือ บุคคลอายุยังไม่เกิน 15 ปี บริบูรณ์
“เยาวชน” คือ บุคคลอายุเกิน 15 ปีบริบูรณ์ แต่ยังไม่ถึง 18 ปีบริบูรณ์
เมื่อเด็กกระทำความผิด…อายุ…จะเป็นเงื่อนไขหลัก ที่จะกำหนดเขตอำนาจศาล และเป็นเงื่อนไขในการพิจารณาลงโทษของศาลเองด้วย ซึ่งศาลที่มีอำนาจในการพิจารณาคดีเด็กและเยาวชน ก็คือ ศาลเยาวชนและครอบครัวเมื่อเด็กและเยาวชนทำความผิดการพิจารณาคดีเด็กและเยาวชนจึงต้องพิจารณาตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 ไม่ได้ใช้ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา เหมือนการพิจารณาคดีที่ผู้ใหญ่ทำผิด และลงโทษตามเกณฑ์อายุที่กฎหมายกำหนด แต่เเด็กและเยาวชนจะได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย เพราะเด็กอาจทำความผิดเพราะความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ หรืออาจเป็นเพราะสภาพสังคมพาไปก็ได้
ดังนั้น ถ้าจะให้เด็กต้องได้รับการพิจารณาคดีแบบผู้ใหญ่อาจจะส่งผลเสียมากกว่าผลดีการอบรมปลูกฝังจิตสำนึกจึงเป็นสิ่งที่สังคมต้องตระหนัก และสรรสร้างให้เยาวชนได้มีโอกาส แม้การลงโทษจะเป็นวิธีการหนึ่งที่ขัดเกลาให้เกิดความเกรงกลัวในการกระทำผิด แต่ความผิดก็เกิดขึ้นแล้ว การสร้างโอกาสที่ดีในด้านต่างๆ ให้เยาวชนจึงเป็นสิ่งที่เราต้องร่วมมือกัน
